Zamienniki glutenu są teraz niby dostępne, oznaczone etykietą i popularne. Wciąż jednak dieta bezglutenowa bywa wyzwaniem – nie tyle w domu, gdzie mamy rozkminione sklepy i możemy gotować we własnej kuchni, co w przypadku podróży służbowej, urlopu albo zwyczajnie braku czasu na gotowanie.
I dzisiaj o tym, jak to sobie ułatwić.
Dieta bezglutenowa to nie to samo, co dieta eliminująca węglowodany!
Na początek odrobina teorii, bo aż mnie skręca z potrzeby sprostowania popularnych opinii. Ciągle się spotykam z mylnym rozumieniem, przynajmniej tak potocznie, w praktyce, diety bezglutenowej. I oczywiście opinią, że to moda, że po co, że przecież ludzie zawsze jedli, że jak to nie jeść pieczywa, itd. Przede wszystkim zależy mi na odczarowaniu mitu, że to wymysł i uświadomieniu, na czym dieta bezglutenowa w ogóle polega.
Dieta bezglutenowa jest dietą zdrowszą dla jelit i wspomagającą odporność. I to fakt. Dla niektórych z nas konieczność (najczęściej ze względu na nietolerancję naszą lub dziecka), a dla niektórych wybór w różnych sytuacjach osłabienia organizmu lub jego dysfunkcji. Bez względu na motywacje, uszanujmy swoje wybory nawzajem.
Nie wrzucaj glutenu do jednego worka z węglowodanami.
Dieta bezglutenowa to nie to samo, co dieta eliminująca węglowodany! Ale na pierwszy rzut oka wydaje ci się, że po odrzuceniu glutenu zostaje ci dieta wysokobiałkowa (żeby nie głodować, trzeba jeść mięso, ryby i sery), wysokotłuszczowa (orzechy i ziarna zamiast przekąsek), niskowęglowodanowa (skoro nie możesz chleba, pizzy ani makaronu)? No to zobacz poniżej, jak dużo jest zamienników. I nie ograniczaj węglowodanów, jeśli nie masz na to dodatkowych wskazań zdrowotnych.
Dieta wysokobiałkowa (przykład: popularna dieta Dukana) może prowadzić do solidnych niedoborów i nie polecam takiego rozwiązania, a już na pewno nie na własną rękę. Dieta wysokotłuszczowa, oczywiście mam na myśli zdrowe tłuszcze pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, jest na pewno lepszym pomysłem (sprawdź dietę Paleo). Ale samo ograniczanie czy eliminowanie glutenu ma się nijak do proporcji białko/węglowodany/tłuszcze w diecie – zdecydowanie nie powinno mieć!
Zamienniki glutenu – lista
Bezglutenowe produkty, które w diecie mogą zastąpić bagietkę czy makaron, podzieliłam według własnych kryteriów. Myślę, że może ci to ułatwić wybór przepisów oraz proporcje zamienników glutenu w twojej diecie.
1. Zamienniki glutenu TOP, czyli najzdrowsze i jednocześnie bardzo łatwo dostępne:
- gryka i jagło (kasze, makarony, mąki)
- ryż
- ziemniaki (w tym mąka ziemniaczana)
- pseudozboża: komosa ryżowa, amarantus
2. Równie dostępne i popularne:
- kukurydza
- owies (bezglutenowy)
- strączki (np. mąka z ciecierzycy)
3. Droższe i nieco mniej dostępne:
- kasztany
- teff
- maniok
- sorgo
- orzechy i ziarna: kokos, migdały, itp.
- tapioka
Do tego mamy szereg produktów zawierających gluten, ale wciąż o niebo zdrowszych niż pszenna bułka – jest to na przykład orkisz, żyto czy pęczak. Albo nawet pszenna mąka pełnoziarnista – nie jest oczywiście produktem bezglutenowym, ale o wiele bogatszym w wartości odżywcze!
Dieta bezglutenowa poza domem
O ile w domu dość łatwo zrobić naleśniki z mąki gryczanej czy owsianej, upiec chleb z przewagą mąk warzywnych czy ciasteczka z mąki kokosowej, o tyle schody pojawiają się na wyjazdach. Nie wszystkie kraje (a mówię to świeżo po powrocie z krainy pizzy i makaronów 😉 ) oferują dużą dostępność produktów bezglutenowych, szczególnie w zwykłych restauracjach i kawiarniach.
Nie trzeba jednak koniecznie wyjeżdżać, by dieta bezglutenowa okazała się co najmniej wyzwaniem. Wystarczy natłok pracy czy prywatnych zobowiązań i brak czasu na gotowanie – w Polsce też nie tak łatwo zdobyć gotowe potrawy bez glutenu i przy tym nie zbankrutować.
Mam kilka sprawdzonych patentów, które mogą ci pomóc w utrzymaniu diety poza domem lub w sytuacjach awaryjnych:
1. Gotowe śniadania, które wystarczy zalać wodą albo mlekiem – z pomocą mogą przyjść sklepy ze zdrową żywnością, ja polecam produkty Ani Lewandowskiej.
2. Chleb z samych ziaren, który bardzo łatwo upiec i przewieźć w walizce – długo zachowuje świeżość i smak. Podzielę się z tobą już niedługo moim przepisem, ale muszę go jeszcze trochę udoskonalić 🙂 Powstaje jednak na bazie tego przepisu z Jadłonomii – polecam zdecydowanie, bo i tak nie wprowadzam dużych modyfikacji.
3. Zestaw zupa + sałatka w restauracji, która nie oferuje dań glutenfree dostarczy ci odpowiedniej dawki węglowodanów i kalorii (oczywiście zależy od wielkości porcji, ale zazwyczaj jednak tak jest) i nie będziesz głodna. Przekonaj się do zamawiania tych dwóch dań 🙂
4. Suszone owoce to coś, co zawsze warto mieć pod ręką w przypadku ochoty na słodkie.
A może masz inne sprawdzone pomysły na zamienniki glutenu w podróży lub w niedoczasie? 🙂 Daj znać!
Sprawdź też:
- Gluten, cukier i Pareto – czyli sekret pięknej figury
- Zasady zdrowej diety – czyli chlorella, chia i liofilizowane owoce
- Zdrowy lunch box, czyli pomysły na twoje posiłki do pracy
Fajne przepisy na bezglutenowe słodkości: